Ziyaret Bilgileri
|
|
[ Per, 21 Kas 2024 ]
Toplam 13 ziyaret
10 benzersiz ziyaretçi
|
|
|
|
|
Dersim Adının anlamı
Dersim, Gileki
(Dimilik) "der" (kapı), "sim" (gümüş), Zazaca'da, Dersimce ise
"deyr-sim" sözcüklerinden oluşan bir isim tamlamasıdır.
Türkçe'ye "gümüş kapı" olarak çevirebiliriz. MÖ 4.yüzyıldan önce
Yunan tarihçi ve coğrafyacılarının Dersim yöresine "DARANİS" adını
verdikleri ve Anadolu'ya ilişkin en eski adların başında
"Dariaini"ni geldiği belirtilmektedir.
Tarihçi Ptolemy'nin Dersimi "Daranalis" olarak kaydedilmesi mö 519
yılında Pers Kralı Dara'nın (Darius) Kral olmasından itibaren
başlamaktadır. Munzur Dağları'nı içine alan geniş bir alanı kapsayan
"Daranalis" adının yüzyıllarca kullanıldığı bilinmektedır.Günümüzde
Erzincan'a bağlı Tercan ilçesini kapsayan alana "Deryene" (Derksen)
adınını verildiği Strabon'un "Coğrafya" adlarının verildiğine başka
kaynaklarda da rastlanmaktadır.
Dersim adının kökeni, Hazar denizi'nin güneyindeki Deylem bölgesinde
yaşantılarını sürdüren Deylemlilere kadar uzanmaktadır.Deylemliler (Gilanikliler-Gilanlılar)
Pers öncesi halklarından olup 4. yüzyılda Deylemista adıyla alınan
yurtlarını, sürekli olarak Arap, Fars, Türk ordularına karşı
korurlar.
Deylemliler'in yurtlarını koruma çabası 1256 yılında Moğol işgaline
kadar sürer. Moğollar'dan kaçarak batıya göç eden bir kısım
Deylemlier'in bugünkü Dersim'e yerleştikleri sanılmaktadır.
İşte yurtlarını terkedip, Anadolu'ya doğru göç eden Deylem
aşiretlerinin bu bölgede yerleşmesiyle bölgeye kendi adlarını egemen
kıldıkları sanılır. Yunan tarihçi ve coğrafyacılarının Dersim
bölgesine "Daranis" adını verdikleri gibi Dara'nın "Bisütün
Kitabelerin de bu havaliyi tanımlayan"Zuzu" tabirin de Dersim
yöresinde konuşulan "Zaza" sözcüğünden geldiği muhtemeldir.
Cumhuriyet döneminden önce 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı
İmparatorluğu'nun resmi yazışmalarında yoğun olarak "Dersim" adı
sıkça kullanılmıştır.
1847 yılında Dersim Sancağı'nın Erzurum eyaletine verilmesinden
sonra 1859 yılında yapılan bir değişiklik de Harput eyaletine
bağlanır. İşte bu tarihten itibaren Dersim ve çevresi haritalarda
gösterilmeye başlanmıştır.
Yorumlar (1)
|
|